In tal van negentiende-eeuwse romans, die van Charles Dickens bijvoorbeeld, staat een erfeniskwestie centraal. Dan verzamelt de clan zich bij het sterfbed van de pater familias, niet zozeer om de zieke een laatste eer te bewijzen, wel azend op een deel van de erfenis. Met De erfgenamen vindt de Engelse Anna Hope aansluiting bij die traditie, al is erf-later Philip Brooke bij aanvang al overleden en is de schrijfster meer geïnteresseerd in het innerlijke leven van haar personages dan in familieruzies. De titel verwijst niet alleen naar Brookes letterlijke nalatenschap (inclusief de financiële problemen), maar ook naar de last van de geschiedenis.

Zoals dat gaat in familieromans die zich afspelen in Engelse landhuizen, vormen het huis - dat met zijn frontons en zuilengalerij lonkt naar de antieke oudheid - en de omliggende gronden een wezenlijk personage. Het landgoed is al zeven generaties in de familie. De overleden vader is geen alom geliefd fi- guur. Vrouw Grace, die opgelucht is dat Philip dood is, komt uit een lagere sociale klasse: Philip leerde haar kennen op het 'Engelse Woodstock', dat hij in zijn wilde jaren op het landgoed organiseerde. Zijn liefde voor Grace bekoelde snel, hij liet vrouw en kinderen jarenlang zitten om bij zijn Amerikaanse liefje te zijn. Later keerde hij terug naar Engeland.

Dochter Frannie heeft haar oude vader vergeven, en samen hebben ze hun schouders gezet onder een verwilderingsproject van het landgoed. Het wemelt weer van de dieren rond het huis. Jongere zus Isa heeft dubbele gevoelens over alles wat het landhuis aangaat, inclusief de bewoners. En broer Milo, die zich op de valreep met zijn vader heeft verzoend, wil een therapeutisch centrum oprichten op het domein, tegen de zin van Frannie.

Politieke grond

Een van de beste personages uit deze rijke roman is Rowan, het dochtertje van Frannie, dat geobsedeerd is door de fysieke kant van de dood en haar klasgenootjes shockeert met een spreekbeurt over ontbindingsprocessen. Dankzij haar portrettering van deze jongste telg werpt de schrijfster een aparte blik op de oudere generatie in het boek.

Hope liet met Verwachting en Witte rots al zien dat ze diep weet te graven in de levens van haar personages. “Als je hem met een stemvork aantikte, zou je een valse klank horen”, laat ze de opziener van het landgoed denken over Philip. Het is een van de vele scherpe observaties uit deze roman, die zich gaandeweg ontpopt als een lijk-in-de-kast-verhaal. De stamvader van de Brookes blijkt zijn rijkdom te hebben vergaard met onfrisse praktijken.

Die onthulling leidt ertoe dat het natuurschoon, weelderig en uitbundig beschreven door Hope, in een ander daglicht komt te staan. Frannie heeft ongelijk wanneer ze zich laat ontvallen dat haar project niets met politiek te maken heeft. De schrijfster laat heel precies zien dat iemand met de beste bedoelingen, zoals Frannie, toch schade kan aanrichten.

Soms komt het sentiment loeren: al te bruusk wordt gewerkt aan onderlinge verzoening en verzoening met het verleden. Toch is De erfgenamen een veelzijdige familieroman over klasse, grond, landschap en politiek.

ANNA HOPE De erfgenamenVertaald door Gerda Baardman. Ambo Anthos, 422 blz. € 24,99 (e-boek € 13,99) Oorspr. titel: 'Albion'

Een boeiende roman over familieverhoudingen en de nalatenschap van een pater familias. De familie Brooke verzamelt zich in hun 18e-eeuwse landhuis voor de begrafenis van Philip, de centrale figuur in hun leven. Zijn dood brengt ambities en geheimen aan het licht. Frannie, de oudste dochter, wil het landgoed teruggeven aan de natuur, terwijl zoon Milo er een luxeverblijf voor de rijken van wil maken. Beiden denken dat hun plannen door hun vader zijn goedgekeurd. Isa, de jongste dochter, onderzoekt de staat van haar huwelijk in het licht van een oude liefde. Ondertussen vraagt de weduwe, Grace, zich af of ze na een liefdeloos huwelijk van vijftig jaar eindelijk voor zichzelf kan gaan kiezen. En Clara, net aangekomen uit Amerika, draagt een geheim met zich mee dat alle dromen van de familie kan verstoren. In prettig leesbare stijl en op heldere toon geschreven. Geschikt voor een brede tot literaire lezersgroep. Met kaart in zwart-wit. Anna Hope (Manchester, 1974) is een Engelse schrijfster en actrice. Ze schreef enkele boeken.

Het is een iconische scène, de speech van oudste zoon Christian tijdens de zestigste verjaardag van zijn vader Helge in de Deense film Festen, waarin hij ten overstaan van de gasten een akelig familiegeheim onthult. De film van regisseur Thomas Vinterberg zat in het achterhoofd van Jesse Armstrong toen hij de serie Succession maakte over de ultrarijke familie Roy, en ongetwijfeld ook in dat van Anna Hope die in De erfgenamen de verhoudingen binnen een gezin op scherp zet als de pater familias sterft.

Philip Brooke wordt begraven op zijn landgoed in Sussex. Bij leven was hij een hedonistische hufter die het leven van zijn gezin tot een hel maakte door er steeds vandoor te gaan met jonge vrouwen. Voor intimiteit hoefden Frannie, Milo en Isa niet bij hun moeder aan te kloppen, alle drie torsen ze in hun volwassen leven nog steeds het gewicht van een onveilige en eenzame jeugd met zich mee.

Oudste dochter Frannie werkt aan een natuurherstelproject op het landgoed waarvan zij de wettelijke erfgename is. Uitputtend werk dat zich maar moeilijk laat combineren met het moederschap. Ze moet er de strijd voor aangaan met Milo, die een deel van zijn geboortegrond wil om er een behandelcentrum op te bouwen voor mannen die, net als hij, aan seks en drugs verslaafd zijn. De jongste, Isa, heeft huwelijksproblemen.

De erfgenamen beschrijft de vijf dagen rond de uitvaart. Hope houdt het tempo hoog met de vele perspectiefwisselingen en dient al het drama verrukkelijk op, met perfect getimede overgangen, explosieve dialogen die nooit écht grimmig worden en sfeerbeelden van het landgoed. Het is een gelikt verhaal. Maar juist dat gaat tegenstaan in de tweede helft van de roman.

De klimaatverandering is, net als in Hopes eerdere romans, een belangrijk thema. Het is wat Frannie drijft. Maar ze maakt zich zo druk om de toekomst van haar dochter, dat ze het kind in het heden geregeld vergeet. Laat staan dat ze achterom kijkt. Ze weet wel dat een van haar voorvaderen ooit een heel dorp liet wegvagen omdat het zijn panorama verstoorde, maar het is wel zo gemakkelijk om daar niet aan te denken.

Tot de jonge, zwarte dochter van een van de ex-geliefden van haar vader opduikt. Clara heeft onderzoek gedaan naar hoe de familie Brooke aan haar rijkdom gekomen is, en kiest de lunch na de begrafenis om dat ontstellende verhaal uit de doeken te doen. Het moet duidelijk een Festen-moment zijn, de feiten die Clara oplepelt zijn akelig genoeg, maar de beklemming die me bij de film overviel, voelde ik niet bij de speech in De erfgenamen.

Dat zit 'm voornamelijk in de stijl. Hope schrijft haast té lekker, alsof er een warm filter over haar roman geplaatst is, ieder beeld dat ze schetst kan zo op Instagram: 'De tafel staat op de rand van de heuvel. Hij is gedekt met zwaar, geborduurd linnen en hij staat vol schalen en schaaltjes met allerlei gerechten en daartussen staan kruikjes met bloemen en kruiden, bloeiende rozemarijn, munt en tijm, tere geuren in de middag.'

Het landgoed van de familie Brooke is sprookjesachtig, de natuur van 'een groengouden schoonheid', alles is zacht, teer en lieflijk. En ja, de personages maken ruzie, gaan vreemd en maken een puinhoop van het ouderschap, maar uiteindelijk komen ze wel allemaal gelouterd uit de strijd en beseffen ze wat er echt toe doet.